Mesane Kanseri
Mesane Nedir Ne İşe Yarar?
İdrar kesesinin tıbbi kullanımda adı olan mesane vücudumuzda idrar yollarında yer alan önemli bir organdır. Mesanenin görevi temel olarak ve basitçe böbreklerden gelen idrarı depolamak ve bu idrarı uygun aralıklarla istemli olacak şekilde boşaltmayı yani idrar yapmayı sağlamaktır.
Mesane Kanseri Nedir?
Mesane kanseri vücuttaki her organda olabildiği gibi aşırı, kontrolsüz ve organdaki normal hücrelerin yerini alacak şekilde hücre çoğalmasının mesanede olmasıyla karakterli bir kanser türüdür.
Mesane Kanserinin Toplum İçinde Görülme Sıklığı Nedir ve Kimlerde Daha Fazla Görülebilir?
Mesane kanseri idrar yolları sisteminin en sık görülen ikinci kanseridir. Eskiden erkeklerde kadınlardan çok daha yüksek oranlarda görülmekteyken günümüzde kadınların sigara içim oranlarının erkeklere yaklaşmasıyla kadında görülme oranı da artmıştır. Mesane kanserine tanı konulduğu anda ortalama yaş 65 civarında olmakla beraber mesleki maruziyetlerin artmasıyla bu yaş da düşmektedir.
Mesane Kanserine Gelişimine Neden Olabileceği Düşünülen Etkenler Neledir?
Mesane kanserinin nedenlerine bakıldığında kanıtlanmış ilk etken hiç kuşkusuz sigara kullanımıdır. Sigara kullananlarda mesane kanser gelişiminin 2 kat arttığı tespit edilmiş olup bu gelişime kullanılan sigaranın miktarı ve kullanım süresinin de direkt etkili olduğu bulunmuştur.
Sigara kullanımının yanında bazı mesleki maruziyetler de mesane kanseri gelişimine yatkınlık oluşturabilmektedir. Bunlar arasında boya, kauçuk, petrol, deri ve basım işlerinde çalışan işçiler ilk sırayı almaktadırlar. Bunların haricinde mesane kanserinde genetik temel olabildiği düşünülmektedir. Ayrıca cinsel yolla bulaşan bir virus olan HPV’nin de mesane kanseri gelişimine etkisinin olduğu yönünde bulgular vardır
Mesane Kanserinin Önemi Nedir?
Aslında bir çok kanser türü için geçerli olan erken tanı olduğunda hastalığın tedavi edilebilir olması hipotezi mesane kanseri için biraz daha fazla geçerlidir. Mesane kanseri hastalarında alternatif tedavi protokolleri ile büyük oranda hastalığın tam tedavisi sağlanabilmektedir.
Mesane Kanserli Hastada İlk Belirtiler Nelerdir?
Mesane kanserli hastada çok tipik olan ve çoğunlukla tek başına olan ilk belirti idrardan ağrısız pıhtılı (hastalar tarafından pelte pelte diye de tarif edilir) kan gelmesidir. Genellikle hastalar için bu korkutucu bir belirti olduğu için hastalar bu şikayetle doktora çoğunlukla başvururlar. Bunun yanında hastada sık sık idrara çıkma, ağrılı idrar yapma ve acil idrara gitme gibi şikayetler de olabilir. Bunların yanında herhangi bir tetkikte tesadüfi olarak mesane kanseri tespit edilebilir.
Mesane Kanseri Tanısı Nasıl Konulur
Üroloji(Bevliye) Uzmanı mesane kanseri şüphesi ile gelen hastayı değerlendirirken önce ayrıntılı hasta öyküsü almalıdır. Ardından hastaya tam idrar tetkiki denilen basit ama etkili idrar analizi yapılır. Burada idrarda kan hücresinin görülmesi dikkatle üzerinde durulması gereken bir durumdur. Beraberinde hastaya yapılacak üriner sisteme yönelik ultrasonografik inceleme ve gerekirse diğer radyolojik incelemeler yapılabilir. Tüm bu değerlendirmeler sonucunda idrarda kan görülebilecek diğer hastalıklar dışlandıktan sonra radyolojik incelemelerde eğer mesanede de dolum defekti denilen ve mesane kanseri için çok tipik olan belirti varsa hastaya sistoskopi yapılmalıdır.
Sistoskopi Nedir ve Hangi Şartlarda Nasıl Yapılır?
Sistoskopi basitçe idrar kanalından ince bir kamera yardımıyla girilerek idrar kesesinin ayrıntılı incelenmesi metodudur. Sistoskopi şartlar sağlandığında poliklinikte lokal anestezi altında ya da ameliyathanede genel anestezi altında yapılabilen oldukça basit bir işlemdir.
Sistoskopik Değerlendirme Sonucunda Ne Yapılır?
sonucunda eğer mesanede kanser varsa ameliyathane şartlarında hastaya transüretral mesane kanseri rezeksiyonu (TUR-TM) yapılır. Bu işlem sonrasında hastaya idrar sondası takılır ve hasta en az bir gece olmak kaydıyla hastanede yatırılarak takip edilir. Bu esnada hastadan çıkarılan tümör materyali incelenmek üzere patolojiye gönderilir. Bundan sonraki tedavi protokolünü patoloji sonucu belirler.Tedavi
Patoloji sonucu bize öncelikli olarak kanserin türünü ve daha da önemlisi mesanenin cidarındaki kas tabakasına yayılıp yayılmadığı bilgisini verir. Ancak tabi ki nihai değerlendirme patoloji raporundan sonra yapılacaktır.
Mesane Kanserinde Kas Tabakanın Tutulmadığı Durumda Tedavi Protokolü Nedir?
Kas tabakanın tutulmadığı durumda eğer mesane kanseri çok yüzeyelse sadece önce 3 aylık ve daha sonra da giderek de uzayan aralıklarla mesanenin sistoskopi ile değerlendirilmesi ve belirli aralıklarla da görüntüleme yöntemleriyle üriner sistemin ve tüm vücudun değerlendirilmesi protokolü vardır.
Eğer mesane kanseri çok yüzeysel değilse hastanın mesanesinin içine TUR-TM denilen ameliyattan ortalama iki hafta sonra başlanılmak üzere çeşitli ilaçlar sonda yardımıyla belirli program dahilinde ve çoğunlukla da 6 hafta olmak üzere verilir. Bu tedavi yöntemine intravezikal kemoterapi denilmektedir. Bu amaçla kullanılan çeşitli ajanlar bulunmaktadır.
Mesane Kanserinde Kas Tabakanın Tutulduğu Durumda Tedavi Protokolü Nedir?
Burada öncelikle tedavi prokolünün belirlenebilmesi için hastaya radyolojik değerlendirme yapılır ve vücutta kanser yayılımının olup olmadığı tespit edilir. Eğer yayılım yoksa TUR-TM sonrası en geç 1-1,5 ay içinde hastaya büyük bir cerrahi girişim olan mesanenin çıkartılması ameliyatı olan radikal sistektomi planlanır ve uygulanılır.
Radikal sistektomi zor bir ameliyattır ve mutlaka büyük bir merkezde geniş bir ekip çalışması halinde planlanıp yapılmalıdır. Ömür uzatıcı bir cerrahi tedavidir. Bu cerrahi kapalı(laparoskopik/robotik) veya açık cerrahi olarak yapılabilir
Kapalı gerçekleşen cerrahilerde ameliyat sırasındaki komplikasyonların daha az görüldüğü ve ameliyat sonrası toparlanma sürecinin daha hızlı olduğu görülmüştür. Zira ameliyat sonrası hastanın erken dönem bakımı çok çok önemlidir.
Mesane Kanserinde Kas Tabakanın Tutulduğu Ve Vücutta Yayılımın Olduğu Durumda Tedavi Protokolü Nedir?
Bu durumda hastanın ek hastalıkları göz önünde bulundurularak hastaya çeşitli kemoterapi rejimleri verilmektedir.