Kısırlık (İnfertilite) Nedir?
# Kısırlık (İnfertilite) Nedir?
## Kısırlık Nasıl Anlaşılır, Belirtileri Nelerdir?
## Kısırlık Nedir?
Kısırlık (infertilite), bir çiftin düzenli ve korunmasız cinsel ilişkiye rağmen 1 yıl içinde gebelik elde edememesi** durumudur.
35 yaş üzerindeki kadınlarda bu süre 6 ay olarak kabul edilir.
Toplumda kısırlık çoğu zaman yalnızca kadına ait bir sorun gibi algılansa da, gerçekte durum farklıdır:
* Yaklaşık %40 erkek kaynaklı
* Yaklaşık %40 kadın kaynaklı
* %20 her iki tarafa ait veya nedeni açıklanamayan
nedenlerle ortaya çıkar.
Prof. Dr. Volkan İzol’un klinik pratiğinde de sıkça vurguladığı gibi, kısırlık **tek bir cinsin sorunu değil**, çiftin birlikte değerlendirilmesi gereken ortak bir sağlık problemidir.
—
Kısırlık Ne Kadar Yaygındır?
* Her 6–7 çiftten biri yaşamının bir döneminde kısırlık problemiyle karşılaşır
* Günümüzde çevresel faktörler, stres ve yaşam tarzı nedeniyle görülme sıklığı artmaktadır
* Erkek infertilitesi son 30 yılda belirgin şekilde yükselmiştir
—
Kısırlık Nasıl Anlaşılır?
Kısırlık genellikle **sessiz ilerler**. Çoğu çiftte herhangi bir belirti yoktur ve sorun, gebelik oluşmamasıyla fark edilir.
Ancak bazı durumlarda hem erkeklerde hem de kadınlarda **uyarıcı belirtiler** görülebilir.
—
Erkeklerde Kısırlık Nasıl Anlaşılır?
Erkek kısırlığı çoğu zaman belirti vermez. Ancak aşağıdaki durumlar dikkat çekici olabilir:
Erkeklerde Olası Belirtiler
* Çocuk sahibi olamama
* Cinsel istekte azalma
* Sertleşme veya boşalma sorunları
* Testislerde küçüklük veya asimetri
* Testis veya kasık bölgesinde ağrı
* Geçirilmiş testis ameliyatları
* Varikosel öyküsü
* Geçirilmiş enfeksiyonlar (kabakulak vb.)
📌 **Önemli:**
Erkeklerde sperm sayısı ve kalitesi normal görünse bile, fonksiyonel sorunlar kısırlığa neden olabilir.
—
## Kadınlarda Kısırlık Nasıl Anlaşılır?
Kadınlarda kısırlık bazen belirti verebilir.
### Kadınlarda Olası Belirtiler
* Adet düzensizlikleri
* Adetlerin çok ağrılı veya çok az olması
* Uzun süreli adet gecikmeleri
* Aşırı tüylenme (hormonal bozukluk)
* Süt gelmesi (prolaktin yüksekliği)
* Geçirilmiş yumurtalık veya rahim ameliyatları
* Endometriozis öyküsü
—
Kısırlığın En Sık Nedenleri Nelerdir?
Erkeklerde Kısırlık Nedenleri
🔹 Sperm Sayısı ve Kalite Sorunları
* Sperm sayısının az olması (oligozoospermi)
* Sperm hareket bozukluğu
* Sperm şekil bozuklukları
🔹 Varikosel
Testis damarlarının genişlemesi sonucu sperm üretimi olumsuz etkilenir. Erkek infertilitesinin **en sık düzeltilebilir nedenidir**.
🔹 Hormonal Bozukluklar
* Düşük testosteron
* Hipofiz hormon bozuklukları
* Tiroid hastalıkları
🔹 Enfeksiyonlar
* Kabakulak sonrası testis hasarı
* Kronik prostatit
* Cinsel yolla bulaşan hastalıklar
🔹 Genetik Faktörler
* Kromozom anomalileri
* Y kromozomu mikrodelesyonları
Prof. Dr. Volkan İzol, erkek infertilitesinde yalnızca sperm sayısına odaklanmanın yetersiz olduğunu, **nedenin mutlaka ortaya konması gerektiğini** özellikle vurgulamaktadır.
Kadınlarda Kısırlık Nedenleri Nelerdir?
🔹 Yumurtlama Problemleri
* Polikistik over sendromu (PCOS)
* Hormonal dengesizlikler
🔹 Tüplerin Tıkalı Olması
* Geçirilmiş enfeksiyonlar
* Dış gebelik öyküsü
🔹 Rahim Problemleri
* Miyomlar
* Polipler
* Rahim içi yapışıklıklar
🔹 Endometriozis
Yumurtalık ve çevre dokularda iltihabi reaksiyonlar oluşturarak gebeliği zorlaştırır.
—
Kısırlık Tanısı Nasıl Konur?
Kısırlık tanısı **çift olarak** değerlendirilmelidir.
Erkekte Yapılan Testler
* Sperm analizi (spermiogram)
* Hormon testleri
* Skrotal ultrason
* Gerekirse genetik testler
Kadında Yapılan Testler
* Hormon testleri
* Yumurtlama takibi
* Rahim filmi (HSG)
* Ultrasonografi
Prof. Dr. Volkan İzol’un yaklaşımında tanı süreci aceleye getirilmez; gereksiz testlerden kaçınılarak **hedefe yönelik inceleme** yapılır.
—
Kısırlık Tedavi Edilmezse Ne Olur?
* Psikolojik stres artar
* Çift ilişkisi zarar görebilir
* Cinsel istekte azalma görülebilir
* Depresyon ve anksiyete gelişebilir
Bu nedenle kısırlık yalnızca biyolojik değil, psikososyal yönleri olan bir durumdur.
Kısırlıkta Erken Tanının Önemi
* Kadın yaşı ilerledikçe yumurta rezervi azalır
* Erkeklerde sperm kalitesi zamanla düşebilir
* Erken tanı, daha basit tedavi seçenekleri sunar
Prof. Dr. Volkan İzol, “bekleyelim, belki olur” yaklaşımının özellikle ileri yaş çiftlerde ciddi zaman kaybına yol açabileceğini vurgulamaktadır.
—
Kısırlık Olan Çiftlere Öneriler Nelerdir?
* Sorunu ertelemeyin
* Çift olarak değerlendirme isteyin
* İnternetteki yanlış bilgilere güvenmeyin
* Sigara ve alkolü bırakın
* Stresi azaltmaya çalışın
* Uzman görüşü almaktan çekinmeyin
—
Sonuç
Kısırlık, günümüzde tanısı ve tedavisi mümkün olan bir sağlık problemidir. Doğru merkezde, doğru değerlendirme ile birçok çift doğal yollarla ya da yardımcı üreme teknikleriyle çocuk sahibi olabilmektedir.
Önemli olan, sorunu kabullenmek ve zamanında profesyonel destek almaktır.
Prof. Dr. Volkan İzol’un benimsediği yaklaşımda amaç; çifti tek bir tedaviye yönlendirmek değil, nedene yönelik, bilimsel ve kişiye özel bir yol haritası oluşturmaktır.