Erken Boşalma (Prematür Ejakülasyon)
ERKEN BOŞALMA (PREMATÜR EJAKÜLASYON)
NEDİR? NEDEN OLUR? BELİRTİLERİ, NEDENLERİ, TİPLERİ, TANISI VE MODERN TEDAVİLERİN TAM KAPSAMLI ANLATIMI
Giriş: Erken Boşalma Nedir?
Erken boşalma, erkeklerde en sık görülen cinsel işlev bozukluklarından biridir ve dünya genelinde milyonlarca erkeği etkiler. Hem fiziksel hem de psikolojik sonuçlara yol açtığı için yalnızca cinsel bir sorun değil, aynı zamanda yaşam kalitesini etkileyen önemli bir sağlık problemidir.
Tıbbi tanı kriterlerine göre erken boşalma:
• Vajinal penetrasyonun 1 dakika içinde boşalma ile sonlanması,
• Ejakülasyon kontrolünde belirgin zorluk,
• En az 6 aydır devam eden,
• Erkeğin veya partnerinin ciddi stres yaşamasına neden olan,
bir sorundur.
Ancak modern yaklaşıma göre erken boşalmayı yalnızca süre ile değerlendirmek eksiktir. Çünkü erken boşalma, aşağıdaki üç temel mekanizmanın en az birinde bozulma olduğunda ortaya çıkar:
Penis sinir duyarlılığı (hipersensitivite)
Santral sinir sistemi – serotonin dengesi
Psikolojik ve davranışsal faktörler
Bu nedenle erken boşalma multifaktöriyel bir problemdir ve tedavisi kişiden kişiye değişiklik gösterir.
ERKEN BOŞALMA NE KADAR SIK GÖRÜLÜR?
Bilimsel verilere göre:
• Erkeklerin yaşam boyu erken boşalma yaşama oranı %30–40
• Süreğen erken boşalma oranı %20–25
• Primer (doğuştan) erken boşalma %3–5
• Sekonder (sonradan başlayan) erken boşalma %20+
Bu rakamlar erken boşalmanın erkek cinsel sağlığında ne kadar büyük bir yer tuttuğunu gösterir.
ERKEN BOŞALMA BELİRTİLERİ
Erken boşalmanın yaygın belirtileri:
• Penetrasyon sonrası 1 dakika içinde boşalma
• Boşalma isteğini kontrol edememe
• Erken boşalma beklentisi nedeniyle kaygı duymak
• Cinsel tatminsizlik
• Partnerle uyum sorunları
• Cinsel özgüven kaybı
• Orgazmın istemsiz şekilde çok erken gelmesi
• İlişki süresinin her ilişkide aynı şekilde kısa olması
• Mastürbasyon sırasında bile kontrolsüz boşalma
• Günlük yaşantıda cinsel kaygı oluşturması
Bu şikâyetler sürekli veya geçici olabilir.
ERKEN BOŞALMA TÜRLERİ
Primer (Doğuştan) Erken Boşalma
• Erkeğin cinsel hayatının başlangıcından beri vardır.
• Neredeyse her ilişkide yaşanır.
• Süre her zaman çok kısadır (5–15 saniye bile olabilir).
• Genellikle penis aşırı duyarlılığı ile ilgilidir.
• Tedaviye en iyi yanıt veren grup budur.
Sekonder (Sonradan Gelişen) Erken Boşalma
• Daha önce normal olan bir erkekte sonradan ortaya çıkar.
• Sebepler çok çeşitlidir:
o Prostat iltihabı
o Sertleşme sorunu
o Tiroit hastalıkları
o Stres, depresyon
o Şeker hastalığı
o İlişkisel çatışmalar
• Tedavide önce neden bulunmalıdır.
Sekonder erken boşalma çoğu zaman tamamen tedavi edilebilir.
ERKEN BOŞALMA NEDENLERİ
Erken boşalmanın nedenlerini anlamak için üç sistemi birlikte değerlendirmek gerekir.
A) Fizyolojik Nedenler
1) Penis aşırı duyarlılığı (Hipersensitivite)
Erken boşalmanın en güçlü biyolojik nedenidir.
• Glans bölgesindeki sinir uçları çok hassastır.
• Dorsal sinir uyarıyı çok hızlı iletir.
• Beyin ejakülasyon komutunu erken verir.
Belirtileri:
• Dokunulunca ani zevk artışı
• Glans bölgesinde yanma hissi
• Kremlerle geçici rahatlama
• Kontrollü uyarımda bile erken boşalma
Bu mekanizma glans dolgusu ve sinir dondurma tedavilerinin temelini oluşturur.
2) Serotonin Eksikliği
Serotonin, boşalmayı geciktiren nörotransmitterdir.
Düşük serotoninde boşalma kontrolü zayıflar.
3) Prostat Hastalıkları
• Kronik prostatit
• Akut enfeksiyon
• Pelvik kas spazmı
4) Sertleşme Bozukluğu
Ereksiyon kaybetme korkusu → Hızlı davranma → Refleks boşalma
5) Hormon Bozuklukları
• Tiroit hormon yüksekliği
• Testosteron azlığı
• Prolaktin yüksekliği
6) Üretra hassasiyeti
B) Psikolojik Nedenler
• Performans kaygısı
• Partner beklentisi baskısı
• Cinsel deneyim eksikliği
• Depresyon
• Travmatik deneyimler
• Özgüven kaybı
C) Davranışsal Nedenler
• Çok hızlı ilişki alışkanlığı
• Aceleci mastürbasyon
• Porno bağımlılığı
• Yanlış uyarılma modeli
ERKEN BOŞALMA TANISI NASIL KONUR?
1) Ayrıntılı Öykü
• Boşalma süresi
• Kontrol hissi
• Mastürbasyon süresi
• Partner uyumu
• Sorunun başlangıcı
• Duyarlılık düzeyi
2) Fizik Muayene
Glans, frenulum, üretra, prostat değerlendirilir.
3) Gerekirse Ek Testler
• Penil sensometre
• Tiroit testleri
• Hormonlar
• Prostat muayenesi
• Enfeksiyon testleri
Çoğu zaman sadece öykü ile tanı konur.
PENİS DUYARLILIĞI VE ERKEN BOŞALMA İLİŞKİSİ
Dorsal sinir duyarlılığı → Erken boşalma
Duyarlılık artarsa:
• Boşalma süresi kısalır
• Kontrol hissi kaybolur
• Uyarı eşiği düşer
Modern tedaviler bu mekanizmaya yöneliktir:
• Sinir dondurma
• Penis başı dolgusu
• Topikal anestezikler
• Serotonin düzenleyici ilaçlar
ERKEN BOŞALMA TEDAVİLERİ (MODERN YAKLAŞIM)
1) Davranışsal Terapiler
• Stop–start
• Sıkma tekniği
• Sensate focus
• Yavaşlatılmış uyaran terapisi
2) Topikal Anestezikler
• Lidokain
• Prilokain
• Emla türevleri
3) SSRI İlaçlar
• Sertralin
• Paroksetin
• Fluoksetin
4) Dapoksetin
İlişkiden 1–3 saat önce alınır.
5) Hormon Tedavileri
Tiroit, testosteron veya prolaktin bozukluklarına yönelik tedaviler.
6) Prostat Tedavileri
Prostatit kaynaklı erken boşalma sık görülür.
7) Penil Sensometre ile Duyarlılık Ölçümü
Kişiye özel tedavi planlanmasını sağlar.
8) Sinir Dondurma (Kriyoablasyon)
• Dorsal sinir uçları -60°C ila -80°C arasında dondurulur.
• Duyarlılığı azaltır.
• 6–36 ay etkili olabilir.
9) Penis Başı Dolgusu (Glans Augmentation)
• Hyalüronik asit dolgu ile duyarlılık azaltılır.
• 12–24 ay etkili.
10) PRP – Exosome – Kök Hücre
Doku iyileşmesi ve sinir regülasyonu sağlar.
11) Ereksiyon Tedavisi
Sertleşme bozukluğuna bağlı erken boşalmada PDE5 inhibitörleri etkilidir.
12) Cinsel Terapi
Psikolojik kaynaklı erken boşalmada kalıcı iyileşme sağlar.
ERKEN BOŞALMA TEDAVİLERİNİN BAŞARI ORANLARI
| Tedavi Yöntemi | Başarı Oranı | Etki Süresi |
|---|---|---|
| SSRI İlaçlar | %50–70 | İlaç alındığı sürece |
| Dapoksetin | %65–75 | Saatlik |
| Topikal Kremler | %30–60 | Kısa |
| Sinir Dondurma | %70–85 | 6–36 ay |
| Penis Başı Dolgusu | %60–75 | 12–24 ay |
| Cinsel Terapi | %40–70 | Kalıcı |
| PRP / Exosome | Değişken | 6–12 ay |
SİZE EN UYGUN TEDAVİ NASIL BELİRLENİR?
1) Penis duyarlılığı ölçülür
2) Boşalma refleksi değerlendirilir
3) Ereksiyon durumu incelenir
4) Hormon ve tiroit düzeyleri bakılır
5) Davranışsal faktörler incelenir
SIK SORULAN SORULAR
Erken boşalma tamamen düzelir mi?
Evet, uygun tedaviyle büyük oranda düzelir.
Sinir dondurma tehlikeli mi?
Hayır, kalıcı his kaybı yapmaz.
Penis başı dolgusu güvenli mi?
Doğru uzmanla çok güvenlidir.
Kremler zararlı mı?
Doğru kullanıldığında değildir.
SONUÇ
Erken boşalma; duyarlılık, sinir iletimi, psikolojik durum ve hormonlar gibi çok yönlü mekanizmaların etkilediği kompleks bir cinsel sağlık problemidir.
Günümüzde tanı ve tedavide çok gelişmiş yöntemler mevcuttur:
• Penil sensometre ölçümü
• Sinir dondurma
• Penis başı dolgusu
• Dapoksetin
• Davranış terapileri
• Prostat tedavileri
• Hormon düzenlemeleri
Erken boşalma, artık modern tıbbın kontrol altına alabildiği, tamamen tedavi edilebilir bir durumdur.
Mesajınızı İletin