Prostat kanseri erkeklerde en sık görülen kanserlerden biri olduğu için, radikal prostatektomi—yani prostatın tamamen çıkarıldığı ameliyat—günümüzde en sık uyguladığımız kanser cerrahilerinden biri haline geldi. Özellikle robotik sistemlerin (Da Vinci robotik cerrahi) gelişmesiyle birlikte ameliyatlar çok daha hassas, kontrol edilebilir ve doku koruyucu şekilde yapılabiliyor.

Ancak ameliyattan sonra hastaların en çok merak ettiği iki konu şudur:

1.İdrar kaçırma kalıcı mı?

2.Erektil fonksiyon geri döner mi?

Bu yazıda özellikle idrar kaçırma sorununu tüm yönleriyle ele alacağım ve klinik pratiğimden, modern literatürden ve robotik cerrahi tecrübemden faydalanarak kapsamlı bir rehber sunacağım. Hasta polikliniğime gelen yüzlerce kişinin ortak sorularını bilimsel temelde açıklayacağım.

Hastalarıma ameliyat öncesi en açık şekilde anlatıyorum:

“Prostat ameliyatı sonrası idrar kaçırma geçici olabilir, nadiren kalıcı olabilir, ama çoğu hasta tamamen düzelir.”

Radikal prostatektomi sonrası idrar kaçırma aslında beklenen bir durumdur çünkü ameliyat sırasında:

•prostat çıkarılır,

•idrar yolu yeniden mesaneye bağlanır,

•prostatın hemen altında yer alan dış sfinkter dediğimiz kas yapısı kısmen etkilenebilir.

Bu bölgede hem kaslar hem de sinirler bulunur ve cerrah ne kadar dikkatli olursa olsun, bu alan prostatın anatomik konumundan dolayı hassastır.

Ancak robotik cerrahi sayesinde artık idrar tutmayı sağlayan sfinkter çok daha iyi korunabiliyor ve kalıcı kaçırma oranları geçmişe göre dramatik şekilde düşmüş durumda.

⸻

Ameliyat sonrası idrar kaçırma tek tip değildir. Hastaya göre değişir.

Prostat ameliyatı sonrası en sık gördüğümüz kaçırma tipidir.

Şu durumlarda idrar kaçar:

•Öksürme

•Hapşırma

•Eğilme

•Ayakta durmak

•Yürüyüş sırasında

•Spor yaparken

Bunun nedeni dış sfinkter kasının zayıflamasıdır.

Mesane aşırı aktif davranır. Bu genelde:

•Cerrahi sonrası mesanenin adaptasyon zorluğundan

•Ameliyat öncesi yıllarca devam eden prostat tıkanıklığının oluşturduğu mesane kası hasarından

kaynaklanır.

Hem stres hem sıkışma bileşeni bir aradadır.

⸻

Bu soruyu hastalarım çok sık sorar.

Nedenleri şu şekilde özetliyorum:

✔ 1. Sfinkter Kasının Zayıflaması

Tutmayı sağlayan kas ameliyat sırasında etkilenebilir.

✔ 2. Mesanenin Dokulara Uyum Süreci

Yeni oluşturulan bağlantıya mesanenin adaptasyonu zaman alır.

✔ 3. Pelvik Taban Kaslarının Zayıf Olması

✔ 4. Sinir Demetlerinin Gerilmesi

✔ 5. Yaş

65 yaş üzeri hastalarda iyileşme süreci daha uzundur.

✔ 6. Ameliyat öncesi prostat büyüklüğü

Prostat ne kadar büyükse ameliyat sonrası adaptasyon süreci o kadar uzayabilir.

✔ 7. Mesane kasının ameliyat öncesi yorulmuş olması

Uzun süre tıkanmaya maruz kalan mesane daha hassastır.

✔ 8. Preoperatif kontinans düzeyi

Ameliyat öncesi kaçırma varsa ameliyat sonrası daha fazla olabilir.

⸻

Benim pratiğimde robotik cerrahiyle yapılan ameliyatlarda idrar kaçırma oranları açık cerrahiye göre çok daha düşük. Bunun nedeni:

✔ 1. 10–15 kat büyütülmüş görüntü

Sfinkter kası çok daha net görülür.

✔ 2. Kan kaybının az olması

Doku planları daha iyi korunur.

✔ 3. Sinir koruyucu tekniklerin hassas uygulanabilmesi

✔ 4. Minimal travma

Doku ödemi az olur, iyileşme daha hızlıdır.

✔ 5. Üretra uzunluğunun maksimum korunması

Bu idrar tutmanın en kritik noktasıdır.

✔ 6. Rekonstrüksiyon teknikleri

Özellikle “anterior suspension stitching” gibi iyileşmeyi hızlandıran yöntemler.

Bu nedenle robotik cerrahi yapılan hastalarda kalıcı kaçırma oranı %1–5 arasındadır.

(Hasta özelliklerine göre değişir.)

Açık cerrahide bu oran geçmişte %10–20 idi.

⸻

Hastalarımın büyük çoğunluğu şunu sorar:

“Hocam, idrar kaçırmam tamamen düzelir mi?”

Cevabım nettir:

🟢 Hastaların %80–95’i 1 yıl içinde tamamen düzelir.

🟡 %5–10’luk bir grupta kısmi kaçırma devam edebilir.

🔴 %1–5’lik küçük bir grupta kalıcı kaçırma görülebilir.

Kalıcı kaçırma oranı robotik cerrahide daha da düşüktür.

⸻

Kendi tecrübeme dayanarak net bir tablo paylaşayım:

✔ 1. Ay:

Çoğu hastada belirgin kaçırma vardır.

Günlük ped kullanımı normaldir.

✔ 3. Ay:

Hastaların %60’ı idrar tutmayı belirgin şekilde kazanır.

✔ 6. Ay:

Hastaların %80’i önemli ölçüde iyileşir.

✔ 12. Ay:

%90–95 tamamen iyileşir.

✔ 18. Ay:

Dirençli vakalarda bile çoğu toparlar.

Burada önemli olan:

Pelvik taban kaslarını ne kadar iyi kullandığınız

Cerrahınızın ameliyattaki doku koruma titizliği

Ameliyat öncesi mesane fonksiyonlarınız

⸻

•İleri yaş (70+)

•Obezite

•Diyabet

•Sigara

•Ameliyat öncesi tıkanıklığın uzun sürmesi

•Büyük prostat

•Açık prostatektomi

•Zor cerrahi

•Pelvik radyoterapi geçirmiş olmak

•Uzun süre sondanın kalması

⸻

Şimdi ameliyat sonrası en etkili tedavileri anlatayım.

🟣 1. Kegel Egzersizleri (Pelvik Taban Kas Eğitimi)

Başlangıç için ilk basamaktır.

Ancak bilinçsiz yapılan Kegel egzersizi hiç fayda sağlamaz.

Ben kliniğimde hastaya birebir öğretiyorum:

•Doğru kası bulma

•Sıkma süresi

•Gevşeme süresi

•Set sayısı

•Günlük tekrar

Kegel egzersizini doğru yapan hastalarda iyileşme hızlanır.

⸻

🟣 2. Biyofeedback Tedavisi

Profesyonel bir danışman eşliğinde pelvik kaslar ekranda görülerek eğitilir.

⸻

🟣 3. Elektrostimülasyon

Kas zayıflığını güçlendirmek için uyguluyoruz.

⸻

🟣 4. Mesane Eğitimi

Mesane kapasitesi artırılır, sıkışma atakları azaltılır.

⸻

🟣 5. İlaç Tedavileri

Eğer sıkışma tipi kaçırma varsa:

•Antikolinerjik ilaçlar

•Beta-3 agonistler

çok etkili olur.

⸻

🟣 6. Botoks Tedavisi

Sıkışma tipi kaçırma baskınsa mesaneye botoks uygulaması oldukça başarılıdır.

⸻

1 yıl geçti ve kaçırma devam ediyor.

Ped sayısı günde 2’den fazla, siz de artık yaşam kalitesinden ciddi rahatsızsınız…

Bu durumda cerrahi tedaviler düşünülebilir.

Aşağıda tüm modern yöntemler var:

⸻

🔵 1. Male Sling (Erkek Sling Ameliyatı)

Orta dereceli stres tip kaçırmada mükemmel sonuç verir.

➜ Kimler uygun?

•Günde 1–3 ped kullanan

•Sphincter yapısı kısmen sağlam olan

➜ Avantajları:

•Robotik değil, küçük bir cerrahi kesi

•Yüksek başarı

•Çok düşük risk

•Doğal idrar tutma mekanizmasını destekler

Sling ameliyatı sonrası birçok hasta ped kullanımını tamamen bırakır.

⸻

🔵 2. Yapay Sfinkter (AUS – Artificial Urinary Sphincter)

Ağır dereceli kaçırmada altın standart cerrahidir.

➜ Kimler için?

•Günde 4–10 ped kullanan

•Mesane kası normal çalışan

•Radyoterapi geçirmiş hastalar dahil uygulanabilir

➜ Başarı oranı:

%80–90 oranında mükemmel sonuç.

➜ Nasıl çalışır?

Penise yerleştirilen baloncuk (kaf) idrar yolunu sarar → kas görevi görür → hasta tuvalete gitmek istediğinde kontrol düğmesine basar → sistem gevşer → işeme olur → sonra otomatik kapanır.

Modern ürolojinin en başarılı ameliyatlarından biridir.

⸻

🔵 3. Bulking Ajan Enjeksiyonları

Çok hafif kaçırması olan hastalarda tercih edilebilir.

Ama kalıcılığı sınırlıdır.

⸻

Ameliyat sırasında uyguladığım bazı özel teknikler:

✔ Üretra uzunluğunu maksimum koruma

✔ Anterior rekonstrüksiyon

✔ Bilateral sinir koruma

✔ Pelvik fasya korunması

✔ Minimal kanama ile doku planlarının temiz tutulması

✔ Sıkı dikiş yerine anatomik, doğal gevşekliği koruyan kapama

✔ Rocco stitch tekniği

Bu teknikler uluslararası literatürde idrar tutma oranlarını artıran modern yöntemlerdir.

⸻

❓ Kalıcı idrar kaçırma oranı kaç?

🟢 Robotik cerrahide %1–5

🟡 Açık cerrahide %5–20

❓ Yaşlıyım, iyileşme daha mı geç olur?

Evet, ama 12–18 ayda yine de çok hasta toparlar.

❓ Ne zaman ped bırakırım?

Hastaya göre değişir ama çoğu kişi 3–6 ayda bırakır.

❓ Tekrar ameliyat olmam gerekir mi?

Sadece %5–10 kalıcı kaçırma yaşayan grupta.

❓ Cinsel ilişki ile kaçırma artar mı?

Başlangıçta hafif olabilir ama zamanla azalır.

⸻

Prostat ameliyatı sonrası idrar kaçırma, hem hastayı hem ailesini hem de hekimi zorlayan bir süreç olabilir. Ancak modern robotik cerrahi, doğru hasta eğitimi, pelvik taban güçlendirme ve gelişmiş tedavi seçenekleri sayesinde artık:

✔ Hastaların %90’dan fazlası tamamen iyileşiyor

✔ Kalıcı kaçırma ihtimali çok düşük

✔ Gelişmiş cerrahi çözümler yaşam kalitesini tamamen geri kazandırıyor

Ben hastalarıma her zaman şunu söylüyorum:

“İdrar kaçırma prostat ameliyatının kaderi değildir. Doğru cerrahi ve doğru tedavi ile çoğu hasta tamamen normale döner.”